شقاق مقعد پارگي يا زخم در مخاط درون يا پوست خروجي مقعد است كه ممكن است توسط يك آسيب ناشي از اجابت مزاج مشكل يا مدفوع سفت و بزرگ و حتي اسهال شديد و آبكي ايجاد شود.
در يك حالت غير متداول هم ميتواند در پي رابطهي جنسي مقعدي خشن ايجاد شود. با گرفتگي عضلاني اسفنكتر مقعد خونرساني به زخم و شكاف ايجاد شده كمتر شده و بهبود آن را به تأخير مياندازد.
ترك مقعدي باعث درد تيز و خونريزي در حين يا مدت كوتاهي پس از اجابت مزاج ميشود. درد براي چند دقيقه تا چند ساعت طول ميكشد و سپس تا اجابت مزاج بعدي فروكش ميكند. پزشك ميتواند با مشاهده و معاينهي آرام مقعد پارگي ناشي از شقاق را بررسي كند. در موارد نادر، شقاق مقعد ممكن است نشانهاي از يك اختلال مانند بيماري التهابي روده (IBD)، بيماري آميزشي (STD) يا سرطان باشد. براي تشخيص اين بيماريها انجام تستهاي تكميلي مانند كولونوسكوپي تحت بيهوشي نياز است.
مصرف مكملهاي نرمكننده مدفوع يا پسيليوم با افزايش فيبر رژيم غذايي ميتواند يبوست و اجابت مزاج مشكل بيمار را تا حدي كاهش دهد. گاهي اوقات استفاده از پماد زينك اكسيد محافظ يا شياف ملين (مانند گليسيرين) به نرمي مدفوع كمك مي كند.
استفاده از بيحس كنندههاي موضعي (مانند بنزوكائين يا ليدوكائين) بر روي مقعد يا حمام آب گرم نشسته به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقيقه پس از اجابت مزاج با افزايش جريان خون به منطقه به رفع احساس ناراحتي و بهبودي فرد كمك ميكند. درمانهاي لازم براي كاهش گرفتگي اسفنكتر مقعد و بهبود شقاق شامل تزريق سم بوتولينوم، استفاده از پماد نيتروگليسيرين يا مسدودكنندههاي كانال كلسيم (مانند كرم يا ژل نيفديپين، ديلتيازم) به ناحيهي شقاق است.
با توجه به محل ايجاد شقاق مقعدي و علت آن در صورتي كه شقاق ناشي از تنگي دريچهي مقعدي باشد فرد نياز به جراحي و برداشتن قسمتي از عضلهي مقعدي پيدا ميكند.
براي اطلاعات بيشتر با مراجعه به مقالات مرتبط درمان فيشر يا شقاق مقعدي
منبع : بهترين روشهاي درمان شقاق يا فيشر مقعد و مراقبت هاي بعد از جراحي - ايران كلينيك
درمان شقاق يا فيشر مقعد با ليزر